MBF Group
Rynek fotowoltaiki w Polsce przeżywa rewolucję. Nowe instalacje pojawiają się nie tylko na dużych farmach, ale też w domach jednorodzinnych, budynkach komercyjnych a nawet kościołach. Rynek fotowoltaiczny oraz odnawialnych źródeł energii (OZE) rośnie w siłę, a wraz z nim rośnie zapotrzebowanie na dostawy sprzętu fotowoltaicznego. Moc instalacji odnawialnych źródeł energii w Polsce wynosi prawie 9,5 GW. Największym źródłem energii elektrycznej z OZE jest wiatr. Fotowoltaika zwiększyła swój udział z 5 do 7 procent.
Od wielu lat obserwowany jest stały trend nie tylko ze względu na silną pozycję prosumentów, ale również ze względu na rozwijanie farm PV oraz fotowoltaiki wielkoskalowej. Polski rynek fotowoltaiki może być wart w perspektywie dekady nawet 80 mld zł. Jak łatwo ocenić i obliczyć – zarobią dystrybutorzy, monterzy, banki i użytkownicy.
Według danych Urzędu Regulacji Energetyki jeszcze w 2014 roku moc fotowoltaiczna w sieci wynosiła 20 MW, a w kwietniu tego roku już 1,83 GW (z czego aż 1,2 GW generują prosumenci). To oznacza, że w nieco ponad pięć lat moc wzrosła aż o 9 tys. proc. Pod względem przyrostu nowych mocy z paneli słonecznych zainstalowanych w systemie znajdujemy się obecnie na piątym miejscu w Unii Europejskiej. I tak też powinno pozostać. Według raportu Instytutu Energetyki Odnawialnej „Rynek fotowoltaiki w Polsce 2020” na koniec roku moc zainstalowana w Polsce może wzrosnąć do 2,5 GW, a obroty na rynku wzrosną w tym roku o 25 proc. i przekroczą 5 mld zł. W 2025 roku moc PV może osiągnąć 7,8 GW.
Zgodnie z prognozą przedstawioną w raporcie Instytutu Energetyki Odnawialnej, „Rynek fotowoltaiki w Polsce”, już w 2025 r. całkowita moc zainstalowana w fotowoltaice może wynieść 7,8 GW, osiągając poziom zakładany w Krajowym Planie na rzecz Energii i Klimatu (KPEiK) na 2030 r. W tym samym raporcie zwrócono uwagę, że do utrzymania obserwowanego trendu, konieczne będą dodatkowe działania rządu, m.in. ukierunkowane na przyspieszenie wdrożenia dyrektyw i przygotowanie do szybkiej absorpcji nowych środków UE w obszarze fotowoltaiki. Pierwszym okresem próby mogą być lata 2023-2024, gdy aktualnie funkcjonujące systemy wsparcia – np. „Mój prąd”, ulga termomodernizacyjna, program „Czyste powietrze” – nie będą już działać lub ich budżety będą bliskie realizacji.
Analizując dane International Renewable Energy Agency (IRENA) za sukces można uznać, że przez większość dekady rośliśmy kilkukrotnie szybciej niż reszta Europy oraz świata. Dzięki temu od 2009 do 2018 roku nasz udział w europejskim OZE zwiększył się z 0,59 proc. w 2009 roku do 1,61 proc. w roku 2016, aby w minionym roku zmniejszyć do 1,53 proc. (w przypadku świata nasz udział wzrósł w tym czasie z 0,15 do 0,35 proc.). W tym czasie postęp był więc ogromny: moc zainstalowana wzrosła o trzy i półkrotnie z 1,75 do 8,23 GW, podczas gdy Europa nawet nie zdołałą podwoić swojego potencjału produkcji zielonej energii (wzrost na poziomie 81,3 proc.).
Rynek OZE napotyka w Polsce wiele barier, m.in. społecznych, technologicznych, ekonomicznych czy prawnych. Aby uzyskać koncesję na sprzedaż energii wyprodukowanej w instalacji fotowoltaicznej wymagane jest założenie działalności gospodarczej i opłacanie składek ZUS. Znacząco ogranicza to możliwości inwestowania w odnawialne źródła energii, zwłaszcza przez indywidualne gospodarstwa domowe. Także wrześniowa nowelizacja prawa budowlanego może spowolnić rozwój fotowoltaiki w naszym kraju. Nowe przepisy nakładają bowiem obowiązek przygotowania i uzgodnienia projektu instalacji z rzeczoznawcą ds. przeciwpożarowych, co może utrudnić i wydłużyć cały proces oraz podnieść koszty inwestycji.
Polski rynek fotowoltaiki rozwija się najszybciej ze wszystkich sektorów OZE w naszym kraju. Wynika to z zainteresowania obywateli produkcją energii we własnym zakresie oraz dostępnych programów wsparcia i przyjaznych regulacji prawnych, między innymi ulg podatkowych. Zdaniem prezes Polskiego Stowarzyszenia Fotowoltaiki Ewy Magiery inwestycje w energię słoneczną to także szansa dla właścicieli gruntów słabej jakości, nieprzydatnych do produkcji rolnej. – Szacujemy, że wskazywany przez Ministerstwo Energii potencjał 8 GW mocy z energii słonecznej do 2030 r. przyniesie pożytki z tytułu dzierżawy gruntów o wartości ponad 3 mld zł, które mogą zasilić nie tylko budżety prywatnych właścicieli, ale także powiatów czy gmin – mówi.
Niezależnie od powyższego rynek fotowoltaiki (PV) rozwija się najszybciej ze wszystkich sektorów OZE w Polsce. Łączna moc zainstalowana w źródłach fotowoltaicznych na koniec 2019 roku wynosiła prawie 1500 MW, a już w maju 2020 r. przekroczyła 1950 MW. Obecnie największy przyrost nowych mocy obserwowany jest w segmencie mikroinstalacji, co obrazuje dużą aktywność prosumentów indywidualnych i biznesowych. Polska w 2019 roku osiągnęła przyrost nowych mocy na poziomie około 0,9 GW i uplasowała się w pierwszej piątce w Unii Europejskiej. Nowe moce w PV zainstalowane w Polsce stanowiły 5,5% przyrostu mocy w UE.
Fotowoltaika znacząco przyczyni się do przełomu, który rozpoczyna transformację energetyczną. Jest nie tylko głównym obszarem inwestycji w energetyce odnawialnej, ale także w całej polskiej elektroenergetyce. Jako jedyna branża OZE była w stanie w latach 2019-2020 zmobilizować więcej kapitału na inwestycje niż cała energetyka konwencjonalna. Jest też w stanie pozyskać zaufanie polskich i zagranicznych inwestorów kapitałowych.
W krajach europejskich subwencje dla energetyki odnawialnej przyczyniły się do spadku cen i gwałtownego rozwoju OZE, wzrosła popularność tego typu rozwiązań wśród użytkowników indywidualnych. Także w Polsce do rozwoju branży potrzebne są m.in. dopłaty do rynkowych cen odsprzedawanych nadwyżek energii. Zredukowałoby to niepewność związaną z opłacalnością inwestycji w OZE i zwiększyło dostępność kredytów na instalacje fotowoltaiczne. Ulgi podatkowe to dodatkowa zachęta dla przedsiębiorców. W Niemczech boom na fotowoltaikę rozpoczął się już w latach 2000. Wsparcie oferowane przez państwo było już wtedy bardziej atrakcyjne niż działające obecnie w Polsce. W efekcie nasi sąsiedzi od tamtej pory notują stałe przyrosty mocy pochodzących z fotowoltaiki (podczas pandemii odnotowano niewielkie spadki).
W pierwszej połowie 2020 roku pomimo lockodown’u spowodowanego pandemią COVID-19 rynek mikroinstalacji fotowoltaicznych rozwijał się bardzo dynamiczne. Rok 2020 jest kolejnym rokiem dynamicznego wzrostu mocy zainstalowanej w PV w stosunku do poprzednich lat. W 2020 roku utrzymuje się tendencja z poprzednich lat – największy udział nowopowstałych instalacji PV mają mikroinstalacje.
Bibliografia i teksty źródłowe:
http://www.wysokienapiecie.pl/ https://nowa-energia.com.pl/2020/06/17/raport-rynek-fotowoltaiki-w-polsce-2020/ https://cleanerenergy.pl/2020/08/12/hossa-na-rynku-fotowoltaiki-bedzie-trwala-nawet-po-zakonczeniu-mojego-pradu/ https://swiatrolnika.info/rynek-fotowoltaiki https://www.stockwatch.pl/wiadomosci/boom-na-rynku-fotowoltaiki-w-polsce-obroty-moga-w-tym-roku-wzrosnac-o-25-proc,ciekawe-spolki,268282 https://www.rynekelektryczny.pl/moc-zainstalowana-fotowoltaiki-w-polsce/ https://serwisy.gazetaprawna.pl/energetyka/artykuly/1437900,rynek-fotowoltaiki-w-polsce.html https://ieo.pl/pl/ https://swiatoze.pl/rynek-fotowoltaiki-w-polsce-2020-najnowszy-raport-ieo/ https://www.cire.pl/item,200053,2,0,0,0,0,0,rynek-fotowoltaiki-w-polsce-2020-streszczenie-i-wnioski-raportu.html https://www.totalmoney.pl/artykuly/2726,energia,jak-dziala-rynek-energii-w-polsce,1,1 https://biznesalert.pl/rynek-oze-polsce-przechodzi-istotne-zmiany-relacja/ https://www.forbes.pl/gospodarka/oze-w-polsce-raport-renewable-capacity-statistics-2019-i-co-z-niego-wynika/wmqt878 https://mojafirma.infor.pl/nieruchomosci/wiadomosci/4722009,Rozwoj-rynku-fotowoltaiki-i-OZE-w-Polsce.html https://www.rynekelektryczny.pl/moc-zainstalowana-oze-w-polsce/ https://www.ure.gov.pl/pl/oze/potencjal-krajowy-oze
